Magiczne smugi zielonego i fioletowego światła tańczące na nocnym niebie to jeden z najpiękniejszych pokazów natury. Zorza polarna fascynuje ludzi od wieków, a jej pojawienie się na niebie zawsze wywołuje zachwyt i niedowierzanie. To niezwykłe zjawisko ma swoje tajemnice, a jedną z nich jest właśnie czas jego trwania.
Jak długo można oglądać zorzę polarną w Polsce?
Długość zorzy polarnej w Polsce jest dość nieprzewidywalna. Zjawisko może trwać od kilku minut do nawet kilku godzin. Wszystko zależy od aktywności słonecznej i warunków atmosferycznych.
- najczęściej zorza jest widoczna przez 15-30 minut
- intensywne rozbłyski mogą utrzymywać się do 2-3 godzin
- szczytowa widoczność przypada zwykle między 22:00 a 2:00
Ciekawostka: Najdłuższa zorza polarna w Polsce w ostatnich latach była obserwowana w marcu 2023 roku – trwała nieprzerwanie prawie 4 godziny!
Warto uzbroić się w cierpliwość i ciepłe ubranie. Zorza może pojawić się niespodziewanie i równie szybko zniknąć. Najlepiej zaplanować całonocną obserwację, by nie przegapić tego spektakularnego pokazu świateł.
Gdzie najlepiej zobaczyć zorzę polarną w Europie?
W Europie najlepszym miejscem do obserwacji zorzy polarnej jest Skandynawia. Szczególnie popularne są następujące lokalizacje:
- Tromsø w Norwegii – nazywane „Bramą do Arktyki”
- Rovaniemi w Finlandii – stolica Laponii
- Abisko w Szwecji – znane z wyjątkowo czystego nieba
- Reykjavik w Islandii – świetna baza wypadowa
W Abisko występuje unikalne zjawisko „okna błękitnego nieba” – obszaru, gdzie chmury rozstępują się nawet podczas pochmurnych dni.
Najlepszy czas na obserwację to okres od września do marca, między godziną 22 a 2 w nocy. Warto sprawdzić prognozę aktywności słonecznej przed wyjazdem – im wyższa, tym większa szansa na zobaczenie zorzy.
Dlaczego zorza polarna zmienia kolory na niebie?
Kolory zorzy polarnej zależą głównie od tego, z jakimi pierwiastkami chemicznymi zderzają się naładowane cząstki ze Słońca. Kiedy wpadają w ziemską atmosferę na różnych wysokościach, wywołują świecenie konkretnych gazów:
- Zielony – powstaje gdy cząsteczki tlenu świecą na wysokości 100-240 km
- Czerwony – pojawia się przy zderzeniach z tlenem powyżej 240 km
- Fioletowy i niebieski – to efekt zderzeń z azotem poniżej 100 km
Ciekawostka: Najrzadziej występuje różowa zorza polarna – powstaje, gdy czerwone i niebieskie światło miesza się ze sobą!
Zmiana kolorów następuje błyskawicznie, bo cząstki poruszają się z ogromną prędkością. To trochę jak dyskoteka na niebie – raz mamy zielone światło, a za chwilę czerwone.
Co wpływa na czas trwania zorzy polarnej?
Czas trwania zorzy polarnej zależy od kilku czynników. Aktywność słoneczna to główny element – im silniejsze rozbłyski na Słońcu, tym dłużej może utrzymywać się to zjawisko. Zazwyczaj zorza trwa od kilkunastu minut do kilku godzin.
- Pora roku i szerokość geograficzna
- Siła wiatru słonecznego
- Obecność chmur i zanieczyszczeń
Najdłuższa zaobserwowana zorza polarna trwała aż 36 godzin! Na długość pokazów wpływa też cykl słoneczny. Co ciekawe, zorze występują również na innych planetach – na Jowiszu potrafią świecić non-stop przez kilka dni.
Stare lapońskie przysłowie mówi: „Gdy zorza tańczy długo, zima będzie sroga”
Zorza polarna to magiczne przedstawienie natury, które może trwać od kilku minut do nawet kilkunastu godzin! Najlepsze warunki do jej obserwowania występują w tzw. pasie zorzy polarnej, między 60 a 75 stopniem szerokości geograficznej. Intensywność i czas trwania zjawiska zależą głównie od aktywności słonecznej – im więcej rozbłysków na Słońcu, tym większa szansa na spektakularny pokaz. A Ty, kiedy ostatnio patrzyłeś w nocne niebo w poszukiwaniu tego niesamowitego spektaklu?