Władza prezydenta miasta to jedna z najważniejszych funkcji w lokalnym samorządzie. Każdy mieszkaniec powinien wiedzieć, jak długo trwa kadencja włodarza jego miasta i jakie obowiązki spoczywają na osobie pełniącej ten urząd. Przyjrzyjmy się bliżej temu tematowi, który dotyczy każdego z nas.
Ile lat trwa kadencja prezydenta miasta?
Kadencja prezydenta miasta w Polsce trwa 5 lat. Ostatnia zmiana długości kadencji nastąpiła w 2018 roku – wcześniej było to tylko 4 lata. Warto zaznaczyć, że ten sam człowiek może pełnić funkcję prezydenta miasta przez kilka kadencji z rzędu.
Ciekawostka: W Krakowie Jacek Majchrowski sprawuje urząd prezydenta nieprzerwanie od 2002 roku, co czyni go rekordzistą wśród obecnie urzędujących włodarzy dużych miast.
- Kadencja rozpoczyna się w momencie zaprzysiężenia
- Kończy się dokładnie po 5 latach
- Może zostać skrócona w wyjątkowych sytuacjach
W przypadku przedterminowego zakończenia kadencji, Premier RP wyznacza osobę pełniącą obowiązki prezydenta do czasu nowych wyborów.
Jakie są główne obowiązki prezydenta miasta?
Prezydent miasta pełni rolę szefa lokalnej administracji i ma na głowie sporo spraw. Do jego podstawowych zadań należy zarządzanie budżetem miasta – musi pilnować, żeby pieniądze były mądrze wydawane na potrzeby mieszkańców.
- Reprezentowanie miasta na zewnątrz
- Zatrudnianie i zwalnianie dyrektorów miejskich jednostek
- Wydawanie zarządzeń i decyzji administracyjnych
- Nadzorowanie realizacji uchwał rady miasta
Ciekawostka: Prezydent miasta może także wydawać przepisy porządkowe w nagłych przypadkach. Ma też prawo do jednoosobowego podejmowania decyzji w sytuacjach kryzysowych, na przykład podczas powodzi czy innych zagrożeń.
Warto wiedzieć: Prezydent odpowiada również za promocję miasta i przyciąganie inwestorów. To od niego w dużej mierze zależy, czy miasto się rozwija i czy żyje się w nim coraz lepiej.
Co może być powodem skrócenia kadencji prezydenta?
Kadencja prezydenta miasta może zostać skrócona z kilku ważnych powodów. Śmierć lub rezygnacja ze stanowiska to naturalne przyczyny zakończenia urzędowania. Jednak istnieją też inne okoliczności:
- Utrata praw publicznych na mocy wyroku sądu
- Prawomocne skazanie za przestępstwo umyślne
- Naruszenie ustawowych zakazów łączenia funkcji
- Odwołanie w drodze referendum lokalnego
Ciekawostka: W 2021 roku w Rzeszowie doszło do przedterminowych wyborów po rezygnacji wieloletniego prezydenta Tadeusza Ferenca.
Warto zaznaczyć, że utrata prawa wybieralności lub zmiana miejsca zamieszkania poza obszar gminy również skutkują automatycznym wygaśnięciem mandatu prezydenta miasta.
Jak zostać prezydentem miasta w Polsce?
Aby zostać prezydentem miasta w Polsce, musisz spełnić kilka podstawowych warunków:
- Wiek minimum 25 lat
- Obywatelstwo polskie
- Pełnia praw wyborczych
- Stałe zamieszkanie w Polsce
Kandydat musi zebrać odpowiednią liczbę podpisów poparcia – w zależności od wielkości miasta. W miastach powyżej 100 tys. mieszkańców wymagane jest minimum 3000 podpisów.
Wybory odbywają się w głosowaniu tajnym, bezpośrednim. Żeby wygrać w pierwszej turze, trzeba zdobyć ponad 50% głosów. Jeśli nikt nie uzyska takiego wyniku, organizowana jest druga tura między dwoma kandydatami z najlepszymi wynikami.
Ciekawostka: najmłodszym prezydentem miasta w historii Polski był Robert Biedroń, który objął urząd w wieku 38 lat.
W Polsce prezydent miasta rządzi przez 5 lat, a ta sama osoba może pełnić tę funkcję bez limitu kadencji. Warto wiedzieć, że prezydent jest wybierany w wyborach bezpośrednich, co daje mieszkańcom realny wpływ na to, kto będzie zarządzał ich miastem. Jako szef miasta odpowiada za naprawdę sporo spraw – od budżetu po decyzje o nowych inwestycjach. Zastanawiasz się czasem, czy Twój prezydent miasta faktycznie wykorzystuje swoją kadencję, by zmieniać miasto na lepsze?
