Słońce wschodzi i zachodzi każdego dnia, ale długość dnia nigdy nie jest taka sama. To fascynujące, jak bardzo zmienia się ilość światła dziennego w ciągu roku – od krótkich, zimowych dni po długie, letnie wieczory. Odkryjmy wspólnie, co wpływa na te naturalne wahania i dlaczego dni raz są dłuższe, a raz krótsze.
Jak długo trwa dzień w różnych porach roku?
Długość dnia zmienia się w zależności od pory roku. W Polsce najdłuższy dzień przypada na przesilenie letnie (20-22 czerwca) i trwa około 16-17 godzin. Natomiast najkrótszy dzień występuje podczas przesilenia zimowego (21-22 grudnia) – wtedy światło dzienne mamy tylko przez 7-8 godzin.
- Wiosna: dzień stopniowo wydłuża się o 4 minuty na dobę
- Lato: długie dni, krótkie noce, nawet 17 godzin światła
- Jesień: dzień skraca się o 4 minuty na dobę
- Zima: krótkie dni, długie noce, około 8 godzin światła
Ciekawostka: W Szczecinie dzień jest dłuższy o 15 minut niż w Zakopanem ze względu na różnicę szerokości geograficznej!
Dlaczego długość dnia zmienia się w Polsce?
Zmiana długości dnia w Polsce wynika z nachylenia osi Ziemi oraz jej ruchu wokół Słońca. W lecie półkula północna jest bardziej nachylona ku Słońcu, co daje nam długie dni – nawet do 16 godzin światła dziennego. Zimą jest dokładnie odwrotnie.
W najdłuższy dzień roku (21 czerwca) słońce w Warszawie wschodzi już o 4:14, a zachodzi dopiero o 21:01!
- Wiosną i latem dni się wydłużają
- Jesienią i zimą dni stają się krótsze
- Różnica między najdłuższym a najkrótszym dniem to aż 8 godzin
Na północy Polski dni są nieco dłuższe niż na południu – różnica między Gdańskiem a Zakopanem może wynosić nawet 40 minut. To dlatego na wakacjach nad morzem możemy dłużej cieszyć się słońcem!
Co wpływa na wschód i zachód słońca?
Długość dnia zależy od kilku czynników astronomicznych. Najważniejszym z nich jest nachylenie osi Ziemi względem Słońca, które wynosi około 23,5 stopnia. To właśnie przez to nachylenie mamy pory roku i różne długości dnia.
- położenie geograficzne (im dalej na północ lub południe, tym większe różnice)
- pora roku (zimą dni są krótsze, latem dłuższe)
- ruch obrotowy Ziemi
Ciekawostka: W Polsce różnica między najdłuższym a najkrótszym dniem w roku wynosi aż 8 godzin!
Warto wiedzieć: Nawet na równiku, gdzie teoretycznie dzień i noc powinny być równe, występują niewielkie wahania długości dnia – do 20 minut.
Te naturalne zjawiska wpływają na nasz codzienny rytm życia, a dawniej były podstawą do planowania prac polowych.
Kiedy mamy najdłuższy i najkrótszy dzień?
Najdłuższy dzień w Polsce przypada na przesilenie letnie – 21 czerwca. Wtedy słońce świeci nawet przez 16 godzin i 47 minut! Warto wtedy wstać wcześnie rano, by maksymalnie wykorzystać naturalną jasność.
Najkrótszy dzień to 22 grudnia, podczas przesilenia zimowego. Słońce pokazuje się zaledwie przez 7 godzin i 42 minuty. Ciekawostką jest fakt, że w Zakopanem dzień jest wtedy krótszy o dodatkowe 15 minut w porównaniu z Gdańskiem.
- Różnica między najdłuższym a najkrótszym dniem wynosi aż 9 godzin
- Od 22 grudnia dni zaczynają się wydłużać o 2-3 minuty dziennie
- Od 21 czerwca dni stają się krótsze w tym samym tempie
Nasi przodkowie wierzyli, że w najkrótszy dzień roku duchy przodków odwiedzają swoje dawne domy!
Każdy dzień to inna historia – czasem mamy więcej światła, czasem mniej, a wszystko zależy od tego, gdzie jesteśmy i w jakiej porze roku. To fascynujące, że na równiku dzień trwa prawie zawsze tyle samo, podczas gdy na biegunach możemy doświadczyć zarówno dnia polarnego, jak i nocy polarnej. Czy wiesz, że nawet niewielka zmiana w długości dnia może wpłynąć na nasze samopoczucie i rytm dobowy? A może następnym razem, patrząc na zachód słońca, zastanowisz się, ile naprawdę trwa twój dzień?